De Toekomst van Gebouwautomatisering: Van On-Premise naar Cloudgebaseerde SaaS-oplossingen

De verschuiving naar clouddiensten in de wereld van gebouwautomatisering is een ontwikkeling die Wietse, oprichter van SMARTICS, al jaren zich ziet ontvouwen. Net zoals smartphones de markt hebben getransformeerd, zien we een vergelijkbare evolutie binnen de gebouwautomatisering. ‘Waar het beheer van gebouwen vroeger afhankelijk was van lokale, on-premise systemen, bewegen we nu steeds meer richting flexibele en schaalbare cloudoplossingen, bekend als Software as a Service (SaaS).’ 

Van On-Premise naar SaaS: Een Verschil in Functionaliteit
Om dit duidelijker te maken, hanteren we een mooie vergelijking die onlangs op een bijeenkomst van Siemens werd gehanteerd; we kunnen de evolutie vergelijken met de transformatie van mobiele telefoons. De oude vertrouwde Nokia had beperkte functies: bellen en sms’en. Alles zat in het ‘doosje’. Gebouwautomatisering werkte tot voor kort op dezelfde manier; je kocht een vast systeem dat jarenlang dienst deed zonder veel veranderingen. Dit is de traditionele on-premise oplossing. Vergelijkbaar met je Nokia: je kocht het systeem, gebruikte het zoals het was en dat was het.

Vandaag de dag is dit echter veranderd. Smartphones zoals van Samsung en Apple, bieden via de app-stores toegang tot een breed scala aan apps en diensten via de cloud. In plaats van vast te zitten aan een beperkte set functies, kan de gebruiker continu nieuwe functionaliteiten via apps toevoegen. Afhankelijk van wat je zelf wilt en wat voor jou nodig is, kun je apps voor soortgelijke functies kiezen van verschillende leveranciers, zoals WhatsApp of Telegram. Je smartphone, waarmee je gisteren in basis alleen kon bellen en SMS-en, heeft vandaag daardoor veel meer functionaliteit. 
Dit is precies de richting waarin gebouwautomatisering zich ontwikkelt met SaaS: flexibiliteit en toekomstbestendigheid.

In plaats van een systeem dat na verloop van tijd veroudert, krijg je met cloudoplossingen een platform dat voortdurend wordt bijgewerkt. Nieuwe functionaliteiten en integraties kunnen op elk moment worden toegevoegd, zonder dat er grote, kostbare systeemupgrades nodig zijn.

Het Kantelen van de Piramide: De Verandering van Gebouwbeheer
Traditioneel was er binnen gebouwautomatisering een duidelijke hiërarchie, vergelijkbaar met een piramide. Bovenaan stond het gebouwbeheersysteem (GBS), dat communiceerde met de automatiseringslaag (regelaars) die op zijn beurt weer verbonden was met de veldapparatuur (zoals temperatuuropnemers en afsluiters).

Met de ontwikkeling van ICT en de opkomst van IoT en slimme apparaten, kantelt deze piramide echter. Veel veldapparatuur, zoals slimme temperatuursensoren, zijn nu direct in staat om te communiceren met de digitale snelweg. Waar deze apparaten vroeger afhankelijk waren van een regelaar en een centraal GBS, kunnen ze nu rechtstreeks verbinding maken met een cloudomgeving. Dit betekent dat er voor bepaalde functies de tussenlaag van automatisering niet meer nodig is.

Van Piramide naar Zandloper: De Nieuwe Structuur van Gebouwautomatisering
Waar we vroeger een duidelijk gelaagde structuur hadden met het GBS aan de top, verschuift de functionaliteit nu naar de twee uiteinden van de automatiseringsketen, waardoor de piramide meer op een zandloper begint te lijken. Aan de ene kant heb je de SaaS-oplossingen die bovenaan steeds meer functionaliteiten bieden, en aan de andere kant is de veldapparatuur steeds slimmer en zelfstandiger geworden. De traditionele automatiseringslaag, wordt eenvoudiger en minder bepalend. Regelkasten met daarin gecentraliseerde automatisering zullen daarom kleiner worden. De functie van regelkasten als elektrische verdeelinrichting wordt prominenter en komt minder te liggen op de automatisering.

Communicatieve veldapparatuur zoals bijvoorbeeld smart sensors en LoRaWAN-systemen, verminderen de behoefte aan complexe, on-premise automatiseringssystemen. Dit brengt voordelen zoals lagere kosten, grotere flexibiliteit en betere schaalbaarheid met zich mee. Het betekent ook dat systemen sneller en eenvoudiger kunnen worden aangepast aan de behoeften van de gebruiker.

Conclusie: Flexibele, Toekomstbestendige Gebouwautomatisering
De evolutie naar cloudgebaseerde SaaS-oplossingen biedt aanzienlijke voordelen voor gebouwautomatisering. Data van het gebouw is op transparante wijze beschikbaar voor verdere verwerking, of het nu gaat om regeling en besturing of om analyse en rapportage. 
Gebouwen kunnen slimmer en flexibeler worden beheerd, met intelligente apparaten die direct communiceren via de cloud en systemen die constant up-to-date blijven. Deze nieuwe, flexibele benadering biedt bedrijven de mogelijkheid om hun systemen en oplossingen mee te laten groeien met de veranderende technologieën, wat leidt tot efficiënter en toekomstbestendiger beheer van gebouwen.

Bij SMARTICS omarmen we deze ontwikkelingen en zijn we klaar om onze klanten te ondersteunen met innovatieve en schaalbare oplossingen die aansluiten bij de toekomst van gebouwautomatisering.